Okült ve Büyü Sözlüğü – C, Ç, D, E
Aşağıdaki Okült ve Büyü Sözlüğü başlıklı makalede C, Ç, D, E harfi ile başlayan okült bilgiler, okült semboller, ezoterik öğretiler, okült semboller, cadılık ve büyü terimleri hakkında ansiklopedik bilgi verilmektedir.
Cadı Büyüsü Cadıların kara büyü yardımıyla insanların ruh ve beden sağlığı üzerinde hâkimiyet kurmalarıdır.
Cadı Çekici Bkz. Maleus Maleficarum
Cadı Doğaüstü güçler yardımıyla insanlara zarar verdiğinde inanılan kötü kalpli ve çirkin kadınların adı olup sağlığında üstünden kedi atlamış veya köpek eti yemiş insanların, öldükten sonra hortlayarak cadı olacaklarına inanılmaktadır.
Ortaçağ Avrupa’sında cadılar şeytanla işbirliği yapan doğaüstü güçlere sahip yaratıklar olarak düşünülmekteyken Türk halk inançlarında hortlaklarla özdeşleştirilmişlerdir.
Farsça kökenli olan ‘cadı’ kelimesi Pehlevice ‘yatuk’ kelimesiyle alakalı olup, Avesta’da ‘büyü’ anlamıyla ‘yatu’ formunda kayıtlıdır. Cadılar, suya birkaç parça taş attıktan sonra çeşitli dualar okuyarak yağmur, kar ve fırtına çıkarabilmektedir.
Bkz. Yada Taşı
Cadı Davası Roma İmparatorluğu döneminde büyücülere ölüm cezası verilmekteyken Papa IV. Alexander’ın Engizisyon mahkemelerine büyüyü suç unsuru kabul etmeleri emri vermesinin ardından, cadılık suçlaması gerçek büyücülerden çok gnostik tarikatlar ve politik rakipleri yok etmek için kullanılan tezgâhın bir parçası olmuştur.
Bazen toplumsal histerinin bazen de siyasi komploların kurbanları olarak cadı ve büyücü olmakla suçlanan (küçük çocuklar dahil) insanlara suçunu itiraf ettirebilmek için her türlü işkenceyi uygulamak serbestti. Ayrıca cadı testi denilen, sözde tanıyı kesinleştiren ‘su, tırnak, ateş’ testleri de işkenceler sırasında uygulanmaktaydı.
Roma Katolik Kilisesi’nce yönetilen bölgelerden sonra kuzeydeki Protestan ülkelere hatta Amerika kıtasına da yayılan cadı avcılığı özellikle 17. yüzyılın ortalarında iyice yoğunlaşmıştır. Yüzlerce kadın genellikle komşularıyla geçinemedikleri için cadılıkla suçlanarak öldürüldü. İskoçya’da 18. yüzyıl ortalarına kadar süren cadı davalarının en ünlüsü ABD’de 1692’de Massachusets eyaletindeki Salem’de kentinde gerçekleşmişti. Bkz. Ordal
Cadı Merhemi Haşhaş, banotu, baldıran otu, kurbağa yağı ve pek çok bitkinin karışımından oluşan bu merhem, Almanya’da koltuk altı ve karına sürüldüğünde uyuşturucu ve halüsinasyon gördüren özelliklere sahipti. Ortaçağ Avrupa’sında cadıların bu merhem sayesinde uçtuklarına inanılmaktaydı. Trabzon folklorunda ise cadıların vücutlarına insan pisliği sürerek uçtuklarına inanılmaktaydı.
Cadı Yumurtası Günümüzde romatizma tedavisinde kullanılan bir mantar adı olup (Latince: phallus impudicus) Ortaçağ Avrupa’sında büyücülerin aşk iksiri, ebelerin ise çocuk düşürtme preparatları hazırladığı bir bitkiydi.
Cadıcılar Cadıları etkisiz hale getirme konusunda uzman kişilerin adıdır.
Cadılar Bayramı Bkz. Halloween
Cae, Paul Foster MS 1884-1954. Altın Şafak ile alakası olduğunu iddia ettiği BOTA adlı bir tarikatın kurucusunun adı olup Tarot kartlarının Sufilerin eğitiminde kullanıldığı gibi ilginç teorileri ile tanınmıştır.
Chematrie Paracelsus’un ilaç hazırlama öğretisinin adıdır.
Cifir, Cifr Osmanlı döneminde her harfe rakamsal bir değer atamak suretiyle Tanrının isimlerinin sayısal karşılıklarının kombinasyonlarına göre kehanette bulunma sanatının adıdır. Arapça cefr ‘içi taşla örülmemiş büyük kuyu’ kelimesiyle alakalıdır.
Cirvelo, Pedro Sanchez Cadılar dünyası hakkındaki Opus de Magica Superstitione adlı eseri yazmış Saragoza Engizisyonunun başıdır.
Civan Perçemi Papatyagiller ailesinden bir çiçeğin adı olup (Latince: Achillea millefolium) şifacılıkta kramplara karşı uyarıcı olarak kullanılmasının yanı sıra büyücülükte tütsü amaçlı olarak da kullanılmakta bu yüzden Avrupa’da Cadı Otu olarak bilinmekteydi.
Clavicula Büyü kitaplarının genel adı olup ‘anahtar’ anlamına gelmektedir.
Collin de Plancy MS 1794-1881. Dictionnaire İnfernal (1863), Legendes İnfernales (1862), Saturnalien (1865), Propheties (1840), Prophezeiungen (1849) adlı eserlerin yazarı olan okültistin adıdır.
Corpus Hermeticum MS 2-3. yüzyıla ait okült ve simya çalışmalarının derlendiği adı olup Ficino tarafından Latinceye çevrilmiştir.
Crother, Patricia ‘Witchblood’ (1974) adlı otobiyografisi ile ‘Lid of the Cauldrona’ kitaplarının yazarı olan, cadı olduğu iddiasındaki bir İngiliz kadının adıdır.
Cuma Perileri Roma döneminden itibaren yaygın olan bir inanışa göre Cuma gününün tanrıça Venüs’e adandığı ve büyücülerin bu gün çağıracağı ruhların güzel kız ve ya (gelen erkekse) keçi formunda görüneceğidir.
Çağırmak Bkz. İnvocatio
Çatal Sopa Su, maden, hazine vs. bulmak amacıyla kullanılan ‘Y’ biçimli fındık, söğüt ya da üvez ağacı dalının adıdır.
Çatal Uçlu Değnek Büyücülükte kullanılan en eski asa tipi olup, gizli hazineleri keşfetmek ve büyü yapmak amacıyla kullanılmıştır.
Çeşme Falı Eski Yunan’dan beri uygulanan bir fal türü olup, çeşme yalağına atılan iğnelerin aldığı şekle göre kehanette bulunulurdu.
Çürümeyen Ceset Cesedin ölümden sonra uzun süre kendisini muhafaza etmesi durumu şeytan çıkarma ayinlerinde ölenlerde gerçekleşmektedir.
Dabriol Pazar günü ve güney yönüyle özdeşeleştirilen bir meleğin adıdır.
Daimonion Sokrates’i fedakârca davranmaya iten, içten gelen vicdanın sesi olarak tarif edilen kavramdır. Sokrates, Daimonların sesine kulak verdiği için Yunan tanrılarına inanmadığı gerekçesiyle yargılanmıştır.
Daktiliomanti Yüzükler vasıtasıyla kehanet gerçekleştirme sanatının adıdır.
Dantalian Süleyman’ın 72 cininden birisi olup, kitap tutan ve her iki cinsiyete ait pek çok yüzü olan bir cehennem iblisi olarak tasvir edilmektedir.
Darkuiel Pazar günü ve güney yönüyle ilişkilendirilen bir cinin adıdır.
Davamesk Cezayir kökenli cinsel uyarıcı ve halüsinasyon gördürücü etkiye sahip bir büyü ilacının adı olup 1840’larda Felix Voicin tarafından Batılı çevreler tanıtılmıştır
Deamial Pazartesi günü ile doğu yönüyle özdeşleştirilen bir cinin adıdır.
Dee, Dr. John MS 1527-1608. İngiliz okült ve ezoteriğin adı olup özellikle Monas Hieroglyphica adlı eseri Gülhaçlar Tarikatı’nın felsefesini derinden etkilemiştir.
Deja-vu Bir şeyi daha önceden görmüş olma hissinin adı olup reenkarnasyonla ilişkilendirilmektedir.
Dekarabia Süleyman’ın 72 cininden birisi olup, insanlara bitkiler ve taşlar hakkında bilgi vermektedir.
Del Rio, Martin Antoine MS 1551-1608. ‘Disquisitionum Magicarum’ adlı Cadı dünyasını ve kara büyüleri aydınlatan bir eserin sahibi olan Belçikalı Cizvitin adıdır.
Demon Yunanca daimon ‘ruh’ kelimesinden batı dillerine ‘cin, kötü ruh’ anlam genişlemesine uğrayarak geçmiştir. Bkz. Cin
Demonist İblisere tapanlara verilen isimdir.
Demonomani Şeytanın bedene girmesi anlamına gelen bir terimdir.
Demoriel Kuzeyin efendisi olan bir iblisin adıdır.
Derlon, Pierre Çingene cadıları olan Kakuslar ile ahbaplık kurarak gizli bilgilere ulaşmış ‘Cadılar ve Büyücüler Arasında’, ‘Çingenelerin Gizemli Şifa Sanatı’ adlı kitapları yazmış bir Fransız’ın adıdır.
Deumus Tavuk bacaklı ve dört boynuzlu olarak tasvir edilen bir iblisin adıdır.
Diana Ortaçağ Avrupa’sında cadıların koruyucu tanrıçası olarak tapınılmaktaydı.
Dirakhiel Bir ay iblisinin adıdır.
Diriel Demoriél’in hizmetinde bir dük olan bir iblisin adıdır.
Dixon, Jeane 20. Yüzyılın en önemli kâhinlerinden birisi olduğuna inanılan özellikle politik kehanetleriyle tanınan bir kadın medyumun adı olup, ‘Hayatım ve kehanetlerim’ (My Life and Prophecies) adlı otobiyografisinde (1970) hayatını anlatmıştır.
Doko Japon Budist büyücülerin sihir yapmak amaçlı kullandıkları bir aygıtın adıdır.
Doinel, Jules Stanislas Evrensel Gnostik Kilise’nin (Eglise Gnostique Universelle) kurucusunun adıdır.
Drudenfuss Eşit büyüklükte üçgen parçalarından oluşan beş köşeli yıldızın adı olup simya ve kabalada önemli bir semboldür. Bkz. Pentagramm
Duvar Sarmaşığı Meyveleri ruh çağırma seanslarında tütsü olarak kullanılan bir bitkidir (Latince: Hedera helix)
Düğüm Eski Mısır, Eski Yunan ve Roma’da düğüm atmanın erkeklerin iktidarsızlığına sebep olduğuna, dolayısıyla kadınların hamile kalmasını önlediğine inanılmaktaydı.
Ebced Hesabı Arap alfabesindeki harf sırasının harf sayısı değerine göre düzenlenmesiyle meydana gelen ilk kelimenin adı olup, kehanet amaçlı kullanılmaktadır. Bütün harflere 1’den 1000’e kadar rakam değeri verilen bu düzen İbrâni ve Süryani alfabesindeki harflerle de gerçekleştirilebilir.
Alfabedeki harfleri kolayca akılda tutmak için oluşturulan sekiz sözcük sırasıyla:
Ebced, hevvez, hutti, kelemen, sa’fes, karaşet, sehaz, dazıg.
Harflerin sayı değeri ise şöyledir:
Ebced (elif):1, be:2, cim:3, dal:4
Hevvez (he):5, vav:6, ze:7
Huttî (ha):8, tı:9, ye:10
Kelemen (kef):20, lam:30, mim:40, nun:50, Safes (sin):60, ayın:70, fe:80, sad:90
Karaşet (k af):100, re:200, şin:300, te:400, Şehaz (se):500, hı:600, zel:700
Dazığ (dad):800, zı:900, gayın:1000
Bkz. Gematria
Ebyaz Uzun Firdevsi’nin ‘Davetnâme’ adlı eserinde düşmanları öldürmek amacıyla kullanılan (Bkz. Hüddamcılık) bir meleğin adıdır.
Eckart, Dietrich, Nazi Mitolojisi MS 1868-1923. Thule cemiyetinin kara büyüyle ilgilenen yöneticilerinden birisi olup, Adolf Hitler’i takdis ederek tarikata kabul ettiği sanılmaktadır. Aynı zamanda Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi’nin ilk üyelerinden birisi olup Hitler ile birlikte Münih’te başarısızlıkla sonuçlanan Birahane darbesi’ne (8-9 Kasım 1923) katılmıştır.
Efsun Yılan ve akrep sokmalarından, cinler ve peri gibi doğaüstü yaratıkların kötülüklerinden korunmak için yapılan büyülerin adıdır.
Efsunculuk Bkz. Büyücülük
Egregorlar Bir topluluğun ortak arzu ve düşüncesi sonucu yaratılmış büyülü varlıkların adıdır.
Ejderha Kanı Kanarya adalarında yetişen ejderha ağacından elde edilen reçinenin adı olup büyü yapmak amacıyla kullanılmaktadır.
El Çizgileri El falında (kiromanti) kehanet yapmak için kullanılan avuç içindeki dört ana çizgi ve yedi yan çizgiden oluşmaktadır:
- Ana çizgiler:
- Yaşam Çizgisi
- Baş Çizgisi
- Kalp Çizgisi
- Yan Çizgiler:
- Sağlık Çizgisi
- Güneş Çizgisi
- Evlilik Çizgisi
- Çocuk Çizgisi
- Bilek Çizgileri
- Venüs Kemeri
- Ölüm/Salem Kemeri
El Falı Sol elin avuç içindeki çizgilerinin ve parmak çizgilerinin konumunda insanın kader ve yetenekleri hakkında kehanet yürütme sanatının adı olup Hindistan üzerinden Çingeneler sayesinde dünyaya yayılmıştır.
Elementer Ruhlar Dört temel element içerisinde gelişen yaratıkların adı olup, toprakta ‘gnome’lar, havada ‘slyp’ler, ateşte ‘semender’ler ve sudaki perileri kapsamaktadır.
Eleusis Gizemciliği, Eski Yunan Eleusis bölgesinde 21 Eylül günü başlayıp on gün süren Demeter’e tapınma törenlerinde katılımcılara rahipler tarafından açıklanması ölümle cezalandırılan bazı sırlar verilmekteydi. Sırları öğrenenler dine kabul ediliyor ve ‘Epoptes’ adını alarak öteki dünyada mutlu yaşama hakkını elde etmekteydi.
Endor Cadısı Eski Ahit’te İsrail kralı Saul’un savaş öncesinde savaşın sonucunu öğrenmek için gittiği ve Samuel’in ruhunu çağırmasını istediği kadın kâhinin adıdır (Samuel 1 28:3-25).
Enjekta Büyü yoluyla insan bedenine sokulup acı ve sıkıntı veren nesnenin adıdır.
Ens Astrale, Hıristiyanlık Yıldız ve diğer gökcisimlerinin insan davranışları üzerinde etkili olduğunu iddia eden düşüncenin adıdır.
Envondement Bir resme zarar verilmesi suretiyle resmin sahibine de gerçek hayatta zarar getirileceğine inanılan resim büyüsü yöntemlerinden birisidir.
Ergodiel Bir ay iblisinin adıdır.
Erkek Kedi Gözü Taşı Ortasında beyaz bir leke bulunan kırmızı bir taş cinsi olup, Filistin’de erkek ve kadınların arasındaki geçimsizliği yatıştıracağına inanılmaktadır.
Ether Beden Maddi bedenin etrafını bir kılıf gibi sardığına inanılan ince ışığın adıdır.
Etteila 18. yüzyılın sonunda yaşamış bir matematik profesörünün adı olup Tarot kartlarını yorumlamak için yeni bir teori geliştirmiştir.
Euronymous Kara büyüde büyük ruhani lider ve ölüm meleği olarak kabul edilen bir iblisin adıdır.
Evokasyon Ruh çağırma seanslarının bir parçası olup ‘aklına getirme’ anlamına gelmektedir.
Evola, Julius, Nazizm MS 1898-1974. Faşizm ve Nazizm’le samimi ilişki içinde bulunan İtalyan kökenli ezoterist ve büyücü olup, La Tradizione Ermetica (1931; Hermetik Gelenek), Maschera e Volto Dello Spiritualismo Contemporaneo (1932; Çağdaş Ruhçuluğun Maske ve Yüzleri, İnsan Yayınları, çev: ve Revolta Contre le Monde Moderne (Modern Dünyaya Başkaldırı, İnsan Yayınları, çev: Fevzi Topaçoğlu, 1994) adlı kitapların yazarıdır.
Kaynakça
Özhan Öztürk. Folklor ve Mitoloji Sözlüğü. Phoenix Yayınları. Ankara, 2009